Zowel bij nieuwbouw als renovatie hangt de keuze voor een bepaald bronprincipe af van meerdere factoren. Aangezien niet iedere bron en ieder type warmtepomp geschikt is voor elke situatie, zal de keuze voor de bron primair worden gestuurd door praktische en technische omstandigheden. Bij een nieuwbouwproject is het bijvoorbeeld meestal geen probleem om bronboringen uit te voeren, terwijl dat bij binnenstedelijke renovatieprojecten vaak onmogelijk is. En een lucht/water warmtepomp met buitenlucht als bron is niet altijd geschikt voor gestapelde bouw, maar leent zich bij uitstek voor renovatie van een vrijstaande woning. Zijn meerdere bronprincipes mogelijk, dan zullen factoren als prijs, rendement en duurzaamheid de doorslag geven.

In samenhang met de keuze voor het bronprincipe moet ook worden bepaald of elke warmtepomp een individuele bron krijgt of dat meerdere warmtepompen op een collectieve bron worden aangesloten. Hierbij spelen – naast de praktische en technische omstandigheden – ook andere aspecten een rol, zoals het onderhouds- en beheergemak. Bij een blok corporatiewoningen of een appartementengebouw met een actieve VvE ligt een collectieve bron vaak meer voor de hand, omdat het onderhoud en beheer van de bron dan vaak eenvoudiger te regelen is dan bij een project met koopwoningen.

Ook buitenlucht is geschikt als collectieve bron!

Bij collectieve bronsystemen wordt meestal gedacht aan een grondgebonden bron, zoals een WKO. Maar ook veel lucht/water warmtepompen kunnen uitstekend worden toegepast in een collectieve warmtepompinstallatie waarbij meerdere appartementen één krachtige buitenunit delen. Elk appartement wordt dan voorzien van een eigen binnenunit én een regelunit voor warmtapwater en klimaatbeheersing. Per saldo is zo’n collectieve warmtepompoplossing voordeliger dan het per appartement installeren van een eigen installatie.

Het verduurzamen van oudere appartementen is maatwerk en vergt een deskundig advies, met name wanneer de centrale verwarming en de levering van warmtapwater worden verzorgd door een centraal opgestelde collectieve installatie. Voor centrale verwarming kan een collectieve installatie vrijwel altijd een-op-een worden vervangen door een collectieve warmtepompinstallatie waarin – afhankelijk van het benodigde vermogen – meerdere warmtepompen in cascade worden opgesteld. Met de NIBE F1345 water/water warmtepomp kan zo bijvoorbeeld een totaal opgesteld vermogen tot 540 kW worden gerealiseerd. Wel moet het afgiftesysteem per appartement in zo’n geval geschikt zijn of geschikt worden gemaakt voor lage temperatuur verwarming. Maar ook een aantal lucht/water warmtepompen zoals de NIBE F2120 kunnen samen uitstekend als collectieve warmtepompinstallatie worden ingezet. De NIBE F2120 biedt daarbij als voordeel dat hij een cv-aanvoertemperatuur tot 65°C kan leveren.

Warmtapwater

De grootste uitdaging bij een collectieve installatie schuilt dan ook in de levering van warmtapwater. Soms is het bij een klein appartementengebouw nog wel mogelijk om vanuit een collectieve warmtepompinstallatie via het bestaand waterleidingnetwerk warmtapwater aan elk individueel appartement te leveren. Meestal is het echter beter om te kiezen voor een individuele oplossing, zoals de NIBE MT-WH21. Dit is een efficiënte (COP: >4,0) ventilatielucht/water warmtepompboiler die met behulp van warmte uit ventilatielucht of buitenlucht warmtapwater bereidt.

Subsidietip

Bij het verduurzamen van bestaand vastgoed kunnen woningcorporaties en VvE’s zowel voor de collectieve warmtepompen als de individuele warmtepompboilers aanspraak maken op diverse overheidssubsidies. Zo kunnen de kosten voor een collectieve installatie behoorlijk worden gedrukt. Kijk voor meer informatie op de website van de RVO.

Om – met name wat oudere – woningen en appartementen geschikt te maken voor het toepassen van een warmtepomp, kan het noodzakelijk zijn om bouwkundige maatregelen te treffen. Hierbij valt onder meer te denken aan het:

• Minimaliseren van de warmtevraag door het aanbrengen van dak-, gevel- en vloerisolatie en isolerende beglazing en het opheffen van koudebruggen, kieren en naden;
• Aanpassen/vervangen van het afgiftesysteem (vloerverwarming, radiatoren, convectoren);
• Aanpassen/vervangen van het leidingnetwerk cv en warmtapwater;
• Vervangen/installeren van een ventilatiesysteem;
• Verzwaren (indien nodig) van de elektra-aansluiting in de meterkast.

Naast de keuze voor de (individuele of collectieve) bron en de bouwkundige maatregelen hebben ook de volgende factoren invloed op de initiële kosten voor een warmtepomp:

Prijs warmtepomptoestel

Er zijn (grote) prijsverschillen tussen de verschillende fabricaten, maar ook tussen de diverse warmtepompprincipes (water/water, lucht/water en ventilatielucht/water). Daarnaast hebben factoren als het rendement en het vermogen invloed op de kosten van de warmtepomp.

Installatiekosten

Sommige warmtepompen zijn complex en vergen veel tijd voor installatie en inbedrijfstelling, andere warmtepompen (waaronder die van NIBE) laten zich aanmerkelijk sneller installeren en inbedrijfstellen. Ook moet rekening worden gehouden met de kosten van accessoires, installatie- en aansluitmateriaal (binnen en buiten) en klein materiaal van de installateur.

Subsidieregelingen

Voor zowel bestaande bouw als nieuwbouw zijn diverse subsidieregelingen van kracht die de totale warmtepompinvestering verlagen.

Indicatie van de totale kosten voor de warmtepomp

Een kostenindicatie voor een warmtepomp is lastig te geven. Door het brede assortiment van NIBE zijn er niet alleen veel verschillende type warmtepompen, maar kunnen deze ook gecombineerd worden met accessoires. Hieronder staat daarom een globale prijsindicatie. De genoemde prijzen zijn brutoprijzen en zijn exclusief geldende subsidies, grondboringen, accessoires en installatiekosten.

• Water/water warmtepompen (tot en met 17 kW): vanaf € 7.000,-
• Lucht/water warmtepompen (tot en met 20 kW): vanaf € 6.000,-
• Ventilatielucht/water warmtepompen: beginnend vanaf € 7.300,-

Voor een goede investeringsbeslissing zijn niet alleen de initiële kosten voor de warmtepomp van belang, maar moeten uiteraard ook de kosten gedurende de levensduur van de warmtepomp en de eventuele bodembron in ogenschouw worden genomen. Voor de juiste berekening van de TCO dient daarom te worden gekeken naar de volgende kosten:

• Afschrijving warmtepomp (indicatie afschrijvingstermijn: 15 - 20 jaar);
• Afschrijving bodembron (indicatie afschrijvingstermijn: ≥ 50 jaar);
• Onderhoudscontracten voor periodieke inspectie, onderhoud en service;
• Mogelijkheden voor monitoring en inspectie op afstand (tijdsbesparing!);
• Vervangingsonderdelen;
• Garantieregeling leverancier.

Tip: warmtepomp zonder investering

Wil je als projectontwikkelaar duurzaam bouwen of herontwikkelen? Wil je als woningcorporatie of VvE je eigen vastgoed verduurzamen? Maar kun of wil je niet zelf investeren? Geen probleem! econic(voorheen THE FCTRE) – een van de samenwerkingspartners van NIBE – biedt ontwikkelaars, bouwers, corporaties, VvE’s en particuliere woningeigenaren de mogelijkheid om het verduurzamen van woningen en appartementen uit te besteden. De service van econic omvat financiering, grondborings- en installatiecapaciteit, projectmanagement, planning, klantcontact, monitoring én 15 jaar productgarantie. En dat alles tegen een vaste maandelijkse fee.

Wil jij meer weten over de initiële investering met de NIBE warmtepompen voor jouw project? Vraag dan hieronder een vrijblijvende offerte aan.