Het geluidsniveau van warmtepompen

Er is al heel wat gezegd en geschreven over de strengere geluidseisen voor lucht/water warmtepompen die per 1 april 2021 in het nieuwe Bouwbesluit opgenomen zijn. De invoering van deze geluidseis heeft lang op zich laten wachten, onder meer omdat deze moest aansluiten bij de nieuwe BENG-systematiek. Gelukkig is er inmiddels duidelijkheid en dat is prettig, zeker als je werkt aan projecten waarvoor je nu al berekeningen moet maken, een bestek moet schrijven of een installatiebudget moet opstellen. Daarnaast is het uiteraard goed om te weten dat NIBE warmtepompoplossingen biedt die al voldoen aan de geluidseisen.

Per 1 april 2021 zijn de nieuwe geluidseisen van toepassing volgens het aangepaste Bouwbesluit, met aangescherpte regels met betrekking tot de geluidsdruk die een buitenunit mag veroorzaken. De geluidsdruk wordt gemeten op de perceelgrens bij grondgebonden woningen en bij posities op deuren en te openen ramen bij aangrenzende appartementen. Het geluidsniveau van de buitenunit mag volgens de nieuwe geluidseisen maximaal 40 dB(A) bedragen. Wel geldt er een uitzondering voor het geluidsniveau voor buitenunits met een 'silent mode' ofwel een afzonderlijke instelling voor de avond/nacht. Daarbij mag het geluidsniveau met -5 dB worden gecorrigeerd. Overdag (tussen 07.00 uur en 19.00 uur) mag de waarde maximaal 45 dB mag bedragen en in de avond en nacht (tussen 07.00 uur en 19.00 uur) maximaal 40 dB(A).

Belangrijk om te vermelden is dat het bij de nieuwe geluidsnorm gaat om het geluidvermogensniveau bij het maximale vermogen (overdag of avond/nacht) en niet om het op het CE-label vermelde geluidvermogensniveau dat op een lager (nominaal) vermogen is bepaald. De rekentool berekent het toelaatbare maximale geluidvermogensniveau van de buitenunit zodanig dat het geluidsniveau aan de eisen van het Bouwbesluit 2012 voldoet op de plaatsen waar een grenswaarde geldt: op de perceelgrens, op 1,5 meter hoogte boven het niveau waar de geluidbron staat of (soms) op 0,5 meter boven de erfafscheiding (zoals een schutting). Ook kan op een aantal extra posities het geluidsdrukniveau worden berekend indien ook daar volgens het Bouwbesluit een grenswaarde geldt.

Aandachtspunten voor geluid bij een lucht/water warmtepomp

In het Bouwbesluit 2012 zijn met ingang van 1 april 2021 aangescherpte geluidseisen opgenomen ten aanzien van nieuwe buiten op te stellen installaties voor verwarming en/of koeling. Deze eisen richten zich met name op de buitenunits van lucht/water warmtepompen en airco’s voor woningen en woongebouwen, zoals appartementen.

In het document 'Lucht/water warmtepompen: nieuwe geluidseisen per 1 april 2021' vind je alle informatie omtrent NIBE lucht/water warmtepompen en geluid.

Ook onder deze stevig aangescherpte geluidsnorm is een lucht/water warmtepomp in veel projecten heel goed toe te passen. Zeker bij vrijstaande woningen en tweekappers is het namelijk vaak relatief eenvoudig om een opstelplaats voor de buitenunit te vinden op enkele meters afstand van de perceelgrens met de buren. Moet de buitenunit toch op korte afstand van de perceelgrens worden geplaatst? Houd dan voor het geluid van de warmtepomp rekening met de volgende aspecten:

Bepaal de juiste opstelplaats

De fysieke omstandigheden van de opstelplaats van de buitenunit zijn van invloed op de geluidsbelasting. Staat een buitenunit bijvoorbeeld te krap ingebouwd tegen een harde achtergrond (zoals een muur), dan kan het geluid van de warmtepomp reflecteren. En bij rijwoningen moet bijvoorbeeld goed in acht worden genomen dat – indien de buitenunits te dicht op elkaar staan opgesteld – het geluid van de warmtepomp kan accumuleren waardoor de geluidsbelasting toeneemt. Is dit laatste het geval, dan verdient het zeker de overweging om:

  • De buitenunit(s) op het dak te plaatsen;
  • Water/water warmtepompen met een bodembron of met PVT panelen als bron toe te passen;
  • Te kiezen voor ventilatielucht/water warmtepompen die geen bodembron én geen buitenunit nodig hebben.

In al deze gevallen biedt NIBE tal van oplossingsmogelijkheden.

Overweeg een iets groter vermogen

Is een lucht/water warmtepomp qua vermogen enigszins overgedimensioneerd, dan kan de ventilator op een lager toerental draaien en zal deze eerder aan de geluidseisen voor warmtepompen voldoen. En ook het combineren van een lucht/water warmtepomp met andere systeemcomponenten – zoals een kleine ventilatielucht/water warmtepomp of een buffervat – kan erin resulteren dat de lucht/water warmtepomp rustiger werkt en dus minder geluid maakt.

Pas een omkasting toe

Een goed ontworpen geluidwerende omkasting belemmert niet de aanvoer van verse buitenlucht, maar kan wél het geluidsniveau van de buitenunit beperken. De geluidswinst kan oplopen tot wel 15 dB(A)!

Voorkom geluidsresonantie

Door een buitenunit op goede dempers te plaatsen, wordt voorkomen dat het geluid van de warmtepomp gaat resoneren.

Adviseer een groene tuin

Een groene tuin met gazons, planten, struiken en bomen weerkaatst het geluid van de warmtepomp minder hard dan harde oppervlakken zoals tuinmuren, houten schuttingen en sierbestrating.

Kies voor een dakopstelling

Kan de buitenunit niet in de tuin worden opgesteld of vindt je opdrachtgever een tuinopstelling niet acceptabel? Kies dan – zoals bij steeds meer projecten gebeurt – voor een dakopstelling. De kans dat de warmtepomp dan nog geluidshinder geeft, is namelijk zeer klein. Bij gezinswoningen met een plat dak en appartementengebouwen is dat een prima oplossing. Een goed voorbeeld hiervan is het tien woonlagen tellende nieuwbouwproject De Molenwiek in Almere Buiten. Is de buitenunit relatief compact en licht in gewicht (zoals bij de lucht/water warmtepompen NIBE F2040 en NIBE AMS 10), dan kan deze zelfs in een schoorsteenkap op een schuin dak worden geïnstalleerd. Met name bij rijwoningen kan het geluid van de lucht/water warmtepomp hiermee voldoende worden gereduceerd om probleemloos aan de geluidsnorm te voldoen.

Stille warmtepompen van NIBE

NIBE geldt wereldwijd als expert op het gebied van warmtepomptechniek en ontwikkelt al meer dan 40 jaar warmtepompen. Warmtepompen van NIBE onderscheiden zich hierdoor in rendement, duurzaamheid én kwaliteit. Het geluid van alle lucht/water warmtepompen van NIBE blijft bovendien op 2 meter afstand nú al onder de grens van 40 decibel. Door relatief grote buitenunits en ventilatoren toe te passen en de compressor optimaal ‘in te pakken’ behoren de monoblock lucht/water warmtepompen uit de NIBE F2120 serie zelfs tot de stilste lucht/water warmtepompen in de markt! Daarnaast houdt NIBE er rekening mee dat ’s nachts een lager geluidsniveau wenselijk is. Elke lucht/water warmtepomp van NIBE kan via de optie ‘Stille modus’ dan ook zo worden geprogrammeerd dat hij ’s nachts op een lager toerental – en dus stiller – werkt.

Andere warmtepompen om te voldoen aan de geluidsnormen

Wil je de complete discussie over de nieuwe geluidseisen voor warmtepompen ontlopen tot álle ins en outs volledig duidelijk zijn? Overweeg dan zeker een van de volgende opties:

Water/water warmtepomp met een bodembron

Het geluid van een modulerende water/water warmtepomp van NIBE die is aangesloten op een bodembron is in huis vergelijkbaar met dat van een moderne koelkast. De bodembron van de warmtepomp maakt zelfs geen enkel geluid.

Water/water warmtepomp met PVT-warmtepomppanelen

PVT-warmtepomppanelen kunnen in combinatie met een water/water warmtepomp van NIBE in veel situaties een interessant alternatief bieden voor een bodembron. Door de bijzondere combinatie van pv-cellen aan de voorzijde en een warmtewisselaar aan de achterzijde wekken PVT-panelen niet alleen elektriciteit op, maar winnen ze dag én nacht voldoende warmte uit de buitenlucht terug voor de warmtepomp. Ook PVT-warmtepomppanelen werken 100% geluidloos.

Ventilatielucht/water warmtepomp zonder buitenunit

De zeer stil werkende alles-in-één ventilatielucht/water combi warmtepompen van NIBE vervangen de standaard ventilatiebox en winnen op een efficiënte en energiezuinige manier warmte terug uit afgevoerde warme ventilatielucht, eventueel aangevuld met bijgemengde buitenlucht. Hiervoor is geen bodembron nodig, maar ook geen buitenunit. Deze warmtepompen hebben voldoende vermogen om een gezinswoning of appartement het hele jaar door volledig te voorzien van ventilatie, verwarming én warmtapwater.

Samenvattend

Wil je ook vanaf 2021 lucht/water warmtepompen in je projecten toepassen? Dan heb je bij NIBE keuze uit een brede range modellen waarmee je – afhankelijk van de omstandigheden – vrijwel altijd aan de (strengere) geluidseisen kunt voldoen. NIBE innoveert bovendien continu en ontwikkelt steeds nieuwe warmtepompproducten die nóg beter aan de wensen van de markt voldoen. Deze nieuwe warmtepompen bieden een nóg beter rendement en een nóg lager geluidsniveau. Kortom: houd je rekening met de besproken aandachtspunten voor geluidsreductie, dan is er heel veel mogelijk om te voldoen aan de nieuwe geluidsnorm voor warmtepompen. Neem je voorlopig liever het zekere voor het onzekere? Laat je dan adviseren over de diverse alternatieven van NIBE. Vraag hieronder vrijblijvend een projectadvies aan.

Een vrijblijvend warmtepompadvies voor BENG

Hoe kun je NIBE warmtepompen in BENG toevoegen? Welke warmtepompen geven het beste resultaat voor de BENG-berekening? De specialisten van NIBE staan klaar voor een vrijblijvend warmtepompadvies voor BENG.

Advies aanvragen

Meer kennis en inspiratie

Consumenten Installateurs Voorschrijvers